System emerytalny w przededniu wypłat nowych emerytur
Powyższy temat został podjęty na konferencji naukowej, która odbyła się w Auli Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, dnia 9 maja bieżącego roku. Organizatorem tego przedsięwzięcia był Małopolski Oddział Polskiego Stowarzyszenia Ubezpieczenia Społecznego, a spotkanie prowadziła Przewodnicząca Małopolskiego PSUS – Barbara Balon. Wspólnie
z członkami PSUS Oddziału Małopolskiego w konferencji uczestniczyli liczni goście, na co dzień zajmujący się ubezpieczeniem społecznym w różnych jego dziedzinach. Nie zabrakło również osób dopiero rozpoczynających swoją przygodę z PSUS, pojawiła się 4 – osobowa delegacja założycieli Oddziału Południowo – Wschodniego w Jaśle.
Wykład wprowadzający wygłosiła prof. dr hab. Barbara De Ankerburg Wagner, Przewodnicząca Zarządu Głównego PSUS. Po krótkim przybliżeniu tematyki i zasygnalizowaniu kwestii spornych, ich dokładnym omówieniem zajęli się pozostali wykładowcy. Sam temat konferencji był w dużej mierze próbą oceny obecnego kształtu polskiego systemu emerytalnego i stanu jego przygotowania do nowych zadań, których realizacja zbliża się wielkimi krokami.
Analizą zagadnień dotyczących emerytur pomostowych zajął się dr Marek Benio z Katedry Gospodarki i Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. A jest to temat równie niebagatelny, co ciągle wywołujący duże różnice zdań. Wiele kwestii związanych bowiem z emeryturami pomostowymi, dotyczy w wymiarze praktycznym dużej liczby obywateli. Z tego powodu (i wielu innych) jest szczególnie ważne aby temat ten był znany i poddany szerszej społecznej dyskusji. Jak zauważył dr Marek Benio, różnicowanie wieku emerytalnego ze względu na rodzaj i warunki wykonywanej pracy często jest różnie społecznie akceptowane i oceniane. Wiąże się to również z innymi fundamentalnymi kwestiami ubezpieczeń społecznych, jak choćby zestawienie dwóch zasad: ochrony praw nabytych przez rozmaite grupy społeczne i jednocześnie równości obywateli wobec prawa. Wreszcie rozważenie zagadnień praktycznego finansowania przyszłych emerytur i rent, czy kwestia zakresu realizacji tych zadań przez instytucje prywatne bądź państwowe zajęły w wystąpieniu prelegenta szczególne miejsce.
Stan przygotowań przepisów prawnych i stopień ich dostosowania do zmieniających się relacji w zakresie ubezpieczeń społecznych to kolejna ważna kwestia, na którą społeczeństwo obywatelskie powinno mieć realny wpływ. Przedstawieniem stanowiska ustawodawcy
i przyjętych procedur legislacyjnych w tej dziedzinie zajęła się dr Magdalena Cholewa – Klimek. Wykład prowadzony był pod kątem postępowań w sprawach o roszczenia
ze stosunków prawnych pomiędzy członkami OFE, a tymi funduszami. Jak zauważyła
dr Magdalena Cholewa – Klimek, postępowanie w sprawach o roszczenia ze stosunków prawnych pomiędzy członkami otwartych funduszy emerytalnych, a tymi funduszami lub ich organami jest w obowiązującym stanie prawnym postępowaniem swoistym, łączącym cechy postępowania w sprawach zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych oraz ogólnych przepisów kodeksu postępowania cywilnego o procesie. Takie sformułowanie przepisów uzasadnia niejako postulat dokonania przez ustawodawcę w przyszłości zmian w stanie prawnym zagadnień z zakresu ubezpieczeń. Zmiany te powinny umożliwiać zastosowanie tych przepisów w postępowaniu do wszystkich rodzajów spraw z tej dziedziny.
Na konferencji nie zabrakło także głosu przedstawiciela Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Omówieniem różnych wariantów w ustalaniu wysokości emerytur od stycznia 2009 roku zajęła się Katarzyna Kowalczyk, Naczelnik Wydziału Kapitału Początkowego. Doświadczenia w tej dziedzinie wskazują, że jest to temat wywołujący największe emocje społeczne. Wiele kwestii związanych z tymi zagadnieniami przesądza bowiem o życiu – przynajmniej w wymiarze materialnym – milionów obywateli. Bardzo ważny wykład, a dodatkowo poparty codzienną praktyką pracy w Zakładzie, wysłuchany został z uwagą i zainteresowaniem.